XỬ LÝ NƯỚC THẢI

- Nước thải rỉ rác là loại nước thải được sinh ra trong các khu chôn lấp rác thải, được hình thành do sự rò rỉ nước mưa thấm vào trong lòng bãi rác hoặc do độ ẩm sẵn có của rác thải được chôn. Do được sinh ra từ rác thải, loại nước thải này rất độc hạị, chứa nhiều chất ô nhiễm như khí nitơ, amoniac, kim loại nặng, các vi trùng, vi khuẩn gây bệnh, BOD, COD hàm lượng cao…có khả năng gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Nếu thấm vào đất, sẽ gây ô nhiễm trầm trọng nguồn nước ngầm, nếu chảy vào kênh, nó sẽ hủy hoại môi trường thủy sinh ở khu vực đó. Vì vậy, rất cần thiết phải xử lý triệt nước thải rỉ rác, trước khi thải ra môi trường. Nước rỉ rác gồm:

+ Nước rỉ rác mới: Thành phần nước rỉ rác chứa hàm lượng chất hữu cơ cao, COD dao động từ 2.000 đến 20.000mg/l, tổng Nito dao động khoảng 200 – 2.000mg/l, trong đó, ammoniac rất cao (trung bình 200mg/l). Ngoài ra, nước rỉ rác còn chứa nhiều chất hóa tan, kim loại nặng như Ca²⁺ (2.000 – 2.500mg/l), Zn²⁺ (0.84mg/l), Ni²⁺ (0.5mg/l), Cr³⁺ (0.12mg/l), Cu²⁺ (0.46mg/l), Pb²⁺(<0.13mg/l), Hg²⁺ (0.09mg/l) và một số chất hữu cơ độc hại (thuốc bảo vệ thực vật, PCBs,…)

+ Nước rỉ rác cũ: Nước rò rỉ tại bãi chôn lấp lâu năm đa phần chứa các hợp chất hữu cơ phức tạp và khó phân hủy sinh học. Đáng lưu ý là hàm lượng N cao, trong đó 90% tồn tại dưới dạng NH₃, khi thải ra môi trường sẽ gây độc cho thủy sinh và hiện tượng phú dưỡng hóa. 

- Giá thành để xử lý 1 mét khối nước rỉ rác hiện nay khá cao do đa phần Công nghệ xử lý hiện nay còn áp dụng nhiều phương pháp cũ, chưa thể tiết kiệm tối đa chi phí hóa chất và nhân công vận hành. Nhằm khắc phục vấn đề nêu trên Công ty TNHH MTV Đầu tư Xây dựng và Kỹ thuật Môi trường Trí Lâm đã nghiên cứu, áp dụng thành công công nghệ xử lý nước rỉ rác nhằm tối ưu mọi chi phí cho Chủ đầu tư.

* Hiện nay Công ty TNHH MTV Đầu tư Xây dựng và Kỹ thuật Môi trường Trí Lâm đã và đang triển khai mô hình BOO (Đầu tư xây dựng - Sở hữu - Vận hành) xử lý nước rỉ rác tại một số bãi rác tại Việt Nam cụ thể như sau: Chủ đầu tư chuẩn bị mặt bằng xây dựng (Quyền sử dụng đất của Chủ đầu tư); Công ty sẽ đầu tư xây dựng hoàn chỉnh hệ thống xử lý nước rỉ rác (Hệ thống xử lý nước rỉ rác là tài sản của Công ty) và đưa vào vận hành xử lý nước rỉ rác; Khối lượng nước rỉ rác sau khi xử lý đạt chuẩn xả thải ra môi trường sẽ được tính tiền xử lý theo hợp đồng xử lý nước rỉ rác của hai bên đã ký trước đó.

- Nước thải y tế là dung dịch thải từ các cơ sở khám, chữa bệnh. Nước thải y tế chứa vô số loại vi trùng, virus và các mầm bệnh sinh học khác trong máu mủ, dịch, đờm, phân của người bệnh, các loại hóa chất độc hại từ cơ thể và chế phẩm điều trị, thậm chí cả chất phóng xạ. Do đó, nó được xếp vào danh mục chất thải nguy hại.

- Nước thải bệnh viện ngoài các yếu tố ô nhiễm thông thường như chất hữu cơ, dầu mỡ động thực vật, vi khuẩn, còn có những chất bẩn khoáng và hữu cơ đặc thù như các phế phẩm thuốc, các chất khử trùng, các dung môi hóa học, dư lượng thuốc kháng sinh, các đồng vị phóng xạ được sử dụng trong quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh.

- Nước thải tại các bệnh viện, phòng khám, trạm y tế …bao gồm 02 nguồn: nước thải y tế và nước thải sinh hoạt:

+ Nước thải y tế: phát sinh từ các phòng khám, phòng phẫu thuật, phòng thí nghiệm, xét nghiệm và các khoa trong bệnh viện. Ví dụ: Pha chế thuốc, tẩy khuẩn, lau chùi dụng cụ y tế, các mẫu bệnh phẩm, rửa vết thương bệnh nhân, nước thải từ các phòng phẫu thuật, phòng xét nghiệm, phòng thí nghiệm,  Nước thải này chứa nhiều vi khuẩn, mầm bệnh, máu, các hóa chất, dung môi trong dược phẩm…,

+ Nước thải sinh hoạt: Sinh hoạt của bệnh nhân, người chăm sóc bệnh nhân, cán bộ và công nhân của bệnh viện, từ các nhà vệ sinh, giặt giũ, rửa thực phẩm, bát đĩa, từ việc làm vệ sinh phòng bệnh..

* Hiện nay có nhiều công nghệ để xử lý nước thải y tế như: hệ AAO - MBBR kết hợp, hệ Aerotank kết hợp Màng MBR, hệ xử lý sinh học truyền thống.... Tùy vào tính chất nước thải, quy mô và diện tích mặt bằng hệ thống mà Công ty TNHH MTV Đầu tư Xây dựng và Kỹ thuật Môi trường Trí Lâm sẽ tư vấn – thiết kế hệ thống xử lý nước thải Y tế phù hợp với các điều kiện của Chủ đầu tư đang có và đảm bảo chất lượng nước sau hệ thống xử lý đạt chuẩn xả thải ra môi trường.

- Nước sinh hoạt là một nhu cầu thường xuyên hàng ngày và không thể thiếu được của con người. Trung bình mỗi người mỗi ngày sử dụng hết khoảng 60 -80 lít nước cho tất cả các nhu cầu sinh hoạt. Lượng nước này sau khi được con người sử dụng đã thay đổi về tính chất, chứa đựng rất nhiều thành phần gây ô nhiễm: cặn bẩn, dầu mỡ, các chất hữu cơ khó phân huỷ sinh học, thức ăn, chất thải vệ sinh, các loại vi sinh vật gây bệnh.

- Thành phần cần xử lý trong nước thải sinh hoạt là thành phần hữu cơ, cặn lơ lửng và vi sinh vật. Nếu không được xử lý nước thải sinh hoạt mà xả thải trực tiếp ra môi trường sẽ gây ra nguy cơ gây phú dưỡng ở các thuỷ vực nước tĩnh và đây là nguồn gây ô nhiễm mùi rất lớn đối với các khu tập trung đông dân cư.

- Nước thải này thường có nồng độ ô nhiễm cao do chứa các chất độc hại như chất tẩy rửa, thuốc trừ sâu, hóa chất, vi khuẩn, vi sinh vật, Ni tơ, phốt pho, BOD5, COD…..được thải ra trong quá trình sử dụng sinh hoạt. Các chất này rất độc hại, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người đặc biệt là virus, vi khuẩn, giun sán…

- Phân loại nước thải sinh hoạt gồm 2 thành phần:

+ Nước thải ô nhiễm từ bài tiết do con người: Nước thải này có màu, mùi và chứa các thành phần chủ yếu như các chất hữu cơ: phân, nước tiểu, cặn bẩn lơ lửng, tạp chất và các vi rút, vi sinh vật gây bệnh. Các thành phần ô nhiễm  như BOD5, COD, Ni tơ, phốt pho chiếm tỷ lệ lớn gây nên hiện tượng phú dưỡng ảnh hưởng tiêu cực đến các hệ sinh thái nước, hồ, tăng mức độ ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sinh hoạt của các khu dân cư, dân phố…Nước thải này được thu gom và phân hủy 1 phần trong bể tự hoại đưa nồng độ các chất hữu cơ về ngưỡng để phù hợp với quá trình xử lý sau đó. Tuy nhiên, để phòng tránh, giảm thiểu mức độ ảnh hưởng của loại nước thải này đến sinh hoạt nên sử dụng men vi sinh môi trường để cho vào bể tự hoại qua bồn cầu để khử mùi hôi, các chất hữu cơ, để nước trong hơn, ít vi khuẩn và không bị tắc nghẽn bồn cầu.

+ Nước thải ô nhiễm do chất thải sinh hoạt như: Nước thải từ khu vực nấu, rửa ở nhà bếp: Nước thải khu vực này thường thải qua quá trình rửa rau, củ quả, vệ sinh bát đĩa, nồi xoong,.. cho việc nấu nướng nên thường chứa nhiều dầu mỡ, lượng rác, cặn cao và 1 phần chất tẩy rửa. Vì vậy cần tách mỡ trước khi đưa vào hệ thống nước thải bằng cách sử dụng phương pháp hút dầu mỡ trong nước thải hoặc bẫy mỡ để mỡ không bám vào thành cống gây tắc nghẽn, khó thoát nước và bốc mùi hôi. Nước thải từ khu vực sử dụng để tắm giặt: Nước thải từ khu vực tắm giặt này hầu như chỉ chứa các thành phần hóa chất từ chất tẩy rửa như xà phòng, bột giặt, sữa tắm… Nước thải này cần có phương pháp xử lý riêng, khác biệt so với các loại nước thải trên.